 |
| Pontormo: Visitazione di Carmignano |
Pontormo kijken in Florence is voor doorzetters: het is een intensieve tocht langs niet al te bekende, donkere kerken als de San Michele Visdomoni, de Santa Felicità of de Santissima Annunziata met vaak onduidelijke openingstijden, interieurs met weinig licht en sissende kosters als ze fotocamera's of blote schouders ontwaren.
Pontormo, de Florentijnse schilder die we zo hard nodig hebben om iets te begrijpen van het maniërisme, die stroming in de kunst tussen hoog renaissance en barok, die zich zo lastig laat grijpen. Formeel weten we het wel: te lange lichamen met vreemde draaiingen, te kleine hoofden, felle kleuren; de afwijzing van logica en perfectionisme die in de renaissance was veroverd. Maar wat is dit maniërisme nu echt: hoe dit te herkennen en te begrijpen?
In het Palazzo Strozzi heeft men onze nood gevoeld en de tentoonstelling "Pontormo e Rosso Fiorentini: Divergentie vie della maniera" ingericht. De tentoonstelling laat ons zien hoe de schilders Pontormo en Rosso Fiorentino hun eigen uitdrukkingsmiddelen onderzochten na Michelangelo en Rafael en ieder tot een eigen, meer gekunstelde stijl kwamen met een verhevigde expressie ((Fiorentino) en verinnerlijkte sfeer (Pontormo) met bedwelmend felle kleuren. Beide schilders leverde dit een grote carrière op, met toch wisselend succes. Zo werd Fíorentino's werk: Madonna met vier heiligen geweigerd door de opdrachtgever, omdat de heiligen op duivels leken.
Speciaal voor deze tentoonstelling werd de beroemde "Visitazione di Carmignano" gerestaureerd. In haar volle glorie schittert dit schilderij aan het einde van de tentoonstelling en maakt het mysterieuze maniërisme volkomen inzichtelijk. Ideale vormen zijn losgelaten, de kleuren schitteren en schreeuwen, Maria en Elisabeth zijn niet langer ingetogen modelvrouwen in een hemelse sfeer, maar rijzige, levendige, zelfbewuste vrouwen in één van de meest dramatische ontmoetingsmomenten in de Bijbelse geschiedenis. In één woord: overweldigend. De video van Bill Viola uit 1195, die ook getoond wordt, zet het werk nog meer kracht bij.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten